Laatst moest ik bij mijn apotheek zijn. Daar staat altijd een bakje drop op de balie. Klanten die wachten mogen een dropje nemen. Veel mensen doen dat. Het is tenslotte gratis. Ik doe dat nooit. Je bent in een apotheek. Mensen die daar komen zijn ziek.

Ze hebben bijvoorbeeld diarree en hebben net voor jou met hun vingers in het bakje gezeten. Zou dat een typisch Nederlands fenomeen zijn, een bakje snoep waar iedereen in graait op de balie?

Het gedrag in de rij bij de kassa van een Nederlandse supermarkt is een ander fenomeen. Als de rij te lang wordt roept de caissière door een omroepsysteem: ‘Kassa bij draaien!’ Als die extra kassa opengaat gebeurt er iets wonderlijks. In de meeste landen zou men netjes kijken wie het eerst aan de beurt is. Zo niet in Nederland. De halve rij sprint naar die tweede kassa, waar vervolgens een kleine worsteling ontstaat.

Het gedrag op de weg is in Nederland doorgaans voorbeeldig. Met de auto dan. Op de fiets ontstaat er iets wat je het best zou kunnen omschrijven als een combinatie van een wildwestfilm en de laatste drie kilometer in een etappe tijdens de Tour de France.

In principe negeert men de verkeersregels. Verkeersregels zijn maar lastig. Dit gedrag zorgt ervoor dat fietsers elkaar regelmatig in de wielen rijden. Als iemand een fout maakt is het de usance dat men die persoon eventjes verrot scheldt.

Laatst maakte ik zelf een fout in het verkeer. Iemand op een racefiets wilde me met hoge snelheid passeren. Ik had hem niet horen aankomen. Ik wilde net op dat moment linksaf slaan om mijn fiets aan de overkant van de weg te parkeren. ‘Uitkijken, vriend!’ riep de man en hij balde zijn vuist. Ik piepte ‘sorry’. Dit bleek echter niet voldoende. Hij stopte iets verderop en keek dreigend om. Ik ben geen John Wayne dus riep ik nogmaals: ‘Sorry!’ En ik glimlachte zo vriendelijk mogelijk. Ik zwaaide er nog even bij. De man fietste gelukkig door. Hoofdschuddend, dat wel.

Ook in de Nederlandse horeca zijn gastvrijheid en voorkomendheid niet de grootste deugden. Zodanig dat een Zuid-Afrikaanse schrijfster die hier op bezoek was tegen me zei: ‘Wat zijn die biertjes hier klein!’ En omdat we lang moesten wachten op een tweede consumptie: ‘Is die service bij jullie altijd zo slecht?’ ‘Nee,’ moest ik antwoorden, ‘meestal is het nog slechter.’

Laatst zat ik met de cursisten van mijn schrijfgroep in een nieuw etablissement. Het was niet druk en wij vulden een grote tafel. Goede klandizie, zou je zeggen. Een van de cursisten besloot een portie bitterballen voor de groep aan te schaffen. ‘Hoeveel zijn het er?’ vroeg ze. ‘Acht,’ antwoordde de ober. ‘Doe dan maar twee porties?’ zei ze. De bitterballen kwamen. Het waren er veertien. De ober zag ons enigszins verbaasd naar de schalen kijken. ‘Sorry,’ zei hij, ‘op de kaart staat zeven per portie!’

Nou maakt het natuurlijk weinig uit of het er veertien of zestien zijn, maar in veel landen zou de ober toch die twee bitterballen hebben toegevoegd. In Nederland houdt men zich aan de regels. Het staat op de kaart. Bovendien kijkt het personeel met een blik van: eigenlijk ben ik helemaal geen ober. Later bleek dat het etablissement al zijn personeel rekruteert onder studenten van de kunstacademie. Dat zou de zaak een hip aanzien geven. Volgende keer zal ik tegen de ober zeggen: ‘Schilder die twee ballen er maar bij.’

Binnenkort wordt er in Nederland een nucleaire top gehouden. Tientallen regeringsleiders komen naar Nederland om te praten over de bestrijding van nucleair terrorisme. En nou hoop ik dat geen van die regeringsleiders een dropje pakt in mijn apotheek, in de rij gaat staan bij een supermarkt, de fiets pakt of op eigen houtje een horecagelegenheid bezoekt. Voor je het weet hebben we een atoombom op ons dak.

© Arnold Jansen op de Haar


  window.___gcfg = {lang: 'en-GB'};  (function() {    var po = document.createElement('script'); po.type = 'text/javascript'; po.async = true;    po.src = 'https://apis.google.com/js/plusone.js';    var s = document.getElementsByTagName('script')[0]; s.parentNode.insertBefore(po, s);  })();