Skip to main content

A successful female writer has to be a man

Een goede schrijfster is eigenlijk een vent

August 30, 2009

By Arnold Jansen op de Haar

This article is currently not available in English

Enige tijd geleden lanceerde een aantal aantrekkelijke jonge schrijfsters een nieuwe literaire stroming, onder de naam Writers on heels (zie ook Cicero, 30 september en 14 oktober).

Ik ging op zoek naar de verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke auteurs. Schrijven mannen andere boeken dan vrouwen, vroeg ik mij af.

Zo schrijft een man nooit een streekroman. Een paar beroemde Belgen uitgezonderd. Want we moeten wel precies zijn.

Maar de gemiddelde man huivert al bij het bezoek aan zijn schoonmoeder. Ook schrijft een man weinig over liefdes- en gewichtsproblemen. Botox en calorieën zijn hem vreemd. Een man schrijft liever helemaal niet over problemen.

Een man lost de problemen op. Dat is zijn aard.

Eigenlijk voert een man liever oorlog. Liefst een echte oorlog. Maar met een polemiek wil hij zich ook nog wel tevreden stellen. Die polemiek voert hij weer bij voorkeur met andere mannen.

Wij denken hier bijvoorbeeld aan W.F. Hermans. Een vrouw zou nooit tegen Adriaan van Dis zeggen: ‘Nee, dit is geen vraaggesprek. Dit is een vertelgesprek. Van mijn kant.’

Vrouwen zeggen dat ze schrijven uit noodzaak. Vrouwen kunnen niet zonder schrijven. Mannen zeggen ook dat ze schrijven uit noodzaak. Maar de noodzaak betreft hun ego. Het ego van de man is onbegrensd. Het boek is zijn verlengstuk. Zonder gepubliceerd boek is de man ontmand.

Bovendien vergroot het de kans op een leuke jonge vriendin. De boeken die mannen schrijven worden namelijk vooral gelezen door vrouwen. Zo zijn er ook veel meer vrouwen dan mannen die zelf thuis boeken schrijven. Alleen worden de boeken van die vrouwen minder gepubliceerd.

Eigenlijk is het net als met koken en mode. Thuis koken vrouwen de sterren van de hemel. Maar in sterrenrestaurants staan vooral mannelijke topkoks. ‘Ik heb deze kleding zelf genaaid.’ Heeft u dit ooit van een man gehoord? En anders sprak u vast met Viktor of Rolf.

Een vrouw zegt: ‘Ik lees alles van mijn collega’s.’ Een man zegt: ‘Ik lees niks van collega’s. Ben je helemaal betoeterd? Dat leidt maar af van het eigen werk. Ik schrijf namelijk aan een oeuvre.’

Vrouwen zijn bescheidener. Een vrouw zegt: ‘Een Hella Haasse zal ik nooit worden.’ Een man zegt: ‘Harry Mulisch kan niet schrijven.’

Mannen richten clubjes en literaire stromingen op met namen als De Herenclub, De Vijftigers en De Maximalen.

Als vrouwen zich dan toch een keer manifesteren, doen ze precies wat ze niet moeten doen: ze richten een literaire stroming op onder de titel Writers on Heels. ‘Onze boekenkast,’ zeggen ze, ‘is even goed gevuld als onze kledingkast.’

De exponenten van Writers on Heels willen geen zwaarmoedige boeken schrijven waarin weinig tot niets gebeurt. Ze willen korte metten maken met het cliché van de tobbende schrijver die gehuld is in een vaal colbert en een overhemd dat in geen jaren een strijkbout heeft gezien.

Writers on Heels zeggen dingen als: ‘Wij weigeren te kiezen tussen inhoud en buitenkant.’ En stiften daarbij nog eens hun lippen.

Writers on Heels zeggen volgens hun persbericht dat ze geen zwaarmoedige literatuur willen schrijven waarin niets gebeurt, maar meeslepende, inzichtrijke boeken. I

nzichtelijk of inzichtrijk? Misschien heeft het te maken met het decolleté op de foto van de achterflap. Je weet het niet.

Aantrekkelijke vrouwen op hoge hakken als basis voor een literaire stroming. Het moet niet gekker worden. Dadelijk gaan we het nog over allochtone of zwarte schrijvers hebben. Of schrijvers met een bril.

Weet u wat ik denk? Dat een man over vrouwenzaken kan schrijven. En een vrouw over mannenzaken. Een man kan een vrouwelijke stijl hebben. En een vrouw een mannelijke stijl. Vrouwen kunnen even goede boeken als mannen schrijven. En andersom.

Er bestaat eigenlijk alleen een verschil tussen slechte en goede boeken. Maar mannen zijn wel net iets gemotiveerder om hun boeken gepubliceerd te krijgen. Ze maken daarbij geen gebruik van hun uiterlijk.

Misschien heeft het allemaal te maken met de tijdgeest. Vrouwen in de reclame, vrouwen in de literatuur: gooi je tieten in de strijd. Alsof er nooit vrouwenemancipatie heeft plaatsgevonden.

Ik denk niet dat Arnon Grunberg een betere schrijver zou zijn als hij een lekker wijf was. Maarten ’t Hart in vrouwenkleren is ook geen lekker wijf.

Hella Haasse is te oud om nog een lekker wijf te zijn. En Doeschka Meijsing is nooit een lekker wijf geweest.

Een goede schrijfster is geen writer on heels. Een writer on heels is een chick zonder lit.

Een goede schrijfster is eigenlijk een vent.

© Arnold Jansen op de Haar

First published in  the Volkskrant, Forumpagina, 5 december 2005