Skip to main content

Disaster Entertainment

Ramptoerisme

October 4, 2010

By Arnold Jansen op de Haar

The Rijksmuseum in Amsterdam has acquired Volkert van der Graaf’s pistol. It is likely to be added to the exhibition in 2013. I have to explain this a bit for our overseas readers. In 2002 Volkert van der Graaf shot Pim Fortuyn, the Dutch politician who was well on his way to win the general election. I wasn’t a fan of Fortuyn, actually I disagreed with almost everything he said. However it is revolting to put Volkert van der Graaf, an animal activist who wanted to justify his cause by murdering someone, on a pedestal in the museum that houses Rembrandt’s Night Watch.


The Rijksmuseum is home to other murder weapons, but that is different. For example, Raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt (at that time the most important political person in The Netherlands) was executed in 1619.


 The Rijksmuseum is home to no less of two specimens of the walking stick used by Van Oldenbarnevelt to climb the scaffold. Apparently there are two additional walking sticks elsewhere. His glasses and the sword used to behead him are also in the collection. Yet we don’t know the name of the executioner. It happened long ago, that’s why it can be put on display, and besides, not many people own a sword.


It will not bother people that the knife used to kill Empress Sissi is exhibited in Vienna. Nor that the pistol with which Lincoln was shot in Washington is on display, nor that the guillotine blade used to execute Marie Antoinette can be seen at Madame Tussauds in London. We no longer know the perpetrators.


Time heals all wounds. So therefore it was not acceptable for the Police Museum in Apeldoorn to consider acquiring Karst T’s black Suzuki for its collection. In 2009, he tried to drive into the Royal bus at the Queen’s Official Birthday. Seven innocent spectators were killed. Before you know it the tiny candle holder that was thrown at the Golden State Coach during the State Opening of Parliament in 2010 goes on display. Meanwhile the museum has decided not to purchase the wreck.


Quite a few items from the murder of John F Kennedy have been kept. The First Lady’s bloodstained pink suit is under lock and key in the National Archives in College Park, Maryland. The Kennedy family controls its future. Lee Harvey Oswald’s weapon is also locked into a safe.


However in Dallas you can visit the reconstructed snipers hideout from which Oswald placed his shot. It is a form of disaster entertainment, with half a million visitors each year. Maybe they are the same people who like to take a close up look at a traffic accident.


It can become even more insane. The hat Jack Ruby wore when he shot Lee Harvey Oswald is part of a private collection. So somewhere out there is a person, who occasionally enjoys wearing the hat of of John F Kennedy’s murderer; relaxing with Jack Ruby’s hat in front of the television.


You have to be careful with murders that we can all still remember. It turns the perpetrators into celebrities. When does it become history?


The Soviet Sculpture Garden Grutas Park, also known as Stalin World, is located in Lithuania, 120 kilometres south west of the capital Vilnius. Here you can re-visit the Soviet era. It is owned by Viliumas Malinauskas, former wrestling champion and Lithuania’s largest producer of tinned mushrooms. I think that is a marvellous mix: former wrestling champion and Lithuania’s largest producer of tinned mushrooms. He looks like a promising character for a novel.


But that is not all. At the opening on 1 April 2001 Malinauskas declared: ‘Grutas Park combines the charm of Disneyland with the horrors of Soviet prison camps.’ Many survivors of the Soviet regime were not amused.


The Rijksmuseum in Amsterdam links the appeal of the masters of the Golden Century to a gruesome murder which took place eight years ago. ‘Come boys, up to the museum. First we view the Night Watch, followed by The Pistol and ice cream to round it off!’


© Arnold Jansen op de Haar
© Translation Holland Park Press
 
You can leave your comment on our forum.
 
Previous columns:














































Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft het pistool van Volkert van der Graaf verworven. In 2013 wordt het mogelijk tentoongesteld. Voor de lezers overzee moet ik nu even iets uitleggen. Volkert van der Graaf heeft in 2002 Pim Fortuyn doodgeschoten, de Nederlandse politicus die hard op weg was de Tweede Kamerverkiezingen te winnen. Ik was geen fan van Fortuyn. Sterker nog, ik was het bijna altijd met hem oneens. Maar om Volkert van der Graaf, een dierenrechtenactivist die met een moord zijn gelijk wilde halen, een podium te geven in het museum van Rembrandts Nachtwacht is stuitend.

Het Rijksmuseum bezit wel meer moordwapens. Maar dat ligt anders. Neem Johan van Oldenbarnevelt, de Raadspensionaris (destijds de hoogste politieke functie in de Nederlanden). Hij werd in 1619 geëxecuteerd.

Het ‘stockske’ waarmee Van Oldenbarnevelt het schavot besteeg, bevindt zich in het Rijksmuseum, twee exemplaren zelfs. Er schijnen elders nog twee andere stokken te zijn. Ook de bril die hij droeg en het zwaard waarmee hij werd onthoofd, zijn onderdeel van de collectie. Toch kent niemand de naam van de beul. Het is lang geleden. En daarom kan het. Bovendien hebben niet veel mensen een zwaard in huis.

Ook zal niemand wakker liggen van het feit dat het mes waarmee keizerin Sissi werd doodgestoken te zien is in Wenen, dat het pistool dat Lincoln doodde in Washington wordt tentoongesteld, of dat het guillotinemes waarmee Marie-Antoinette werd geëxecuteerd zich bij Madame Tussauds in Londen bevindt. We kennen de daders niet meer.

Er moet gewoon tijd overheen. Het Politiemuseum in Apeldoorn maakte het daarom wel erg bont door de zwarte Suzuki Swift van Karst T. op te hebben willen nemen in een tentoonstelling. Hij probeerde op Koninginnedag 2009 de koninklijke bus te rammen. Daarbij kwamen zeven toeschouwers om. Voor je het weet wordt de waxinelichthouder die op Prinsjesdag 2010 naar de Gouden Koets werd gegooid, opgenomen in de collectie. Inmiddels heeft het museum besloten het wrak niet aan te schaffen.

Van de moord op John F. Kennedy zijn allerlei attributen bewaard gebleven. Het met bloedspatten besmeurde roze pakje van de First Lady zit achter slot en grendel in de National Archives facility in College Park, Maryland. En de Kennedy’s hebben er zeggenschap over. Ook het wapen van Lee Harvey Oswald bevindt zich daar in een kluis.

Wel kan men in Dallas het nagebouwde sluipschuttersnest bekijken van waaruit Oswald schoot. Het is een vorm van ramptoerisme, met een half miljoen bezoekers per jaar. Misschien zijn dat dezelfde mensen die graag een verkeersongeluk van dichtbij willen zien.

Maar het kan nog gekker. De hoed die Jack Ruby droeg op de dag dat hij Lee Harvey Oswald doodschoot, is in privé-bezit. Dus ergens is iemand die het leuk vindt om af en toe de hoed van de moordenaar van de moordenaar van John F. Kennedy op zijn hoofd te zetten. Lekker met de hoed van Jack Ruby op naar de tv kijken.

Je moet oppassen met moorden die nog in ons collectieve geheugen staan gegrift. Het geeft de daders een sterrenstatus. Maar hoeveel tijd moet er overheen?

In Litouwen ligt, 120 kilometer ten zuidwesten van de hoofdstad Vilnius, de Sovjet Sculptuurtuin Grutas Park, in de volksmond StalinWorld. Hier kan men de sovjettijd herbeleven. Eigenaar is Viliumas Malinauskas, oud-worstelkampioen en Litouwens grootste producent van ingeblikte paddenstoelen. Ik vind dat een geweldige combinatie: oud-worstelkampioen en Litouwens grootste producent van ingeblikte paddestoelen. Het lijkt me een interessant romanpersonage.

Maar nu komt het. ‘Het Grutas Park koppelt de charme van Disneyland aan de gruwelen van een sovjetgevangenenkamp,’ verklaarde Malinauskas bij de opening op 1 april 2001. Veel slachtoffers van het sovjetregime konden er de humor niet van inzien.
 
Het Rijksmuseum in Amsterdam koppelt de charme van de meesters uit de Gouden Eeuw aan een gruwelijke moord van acht jaar geleden. ‘Jongens, we gaan naar het Rijksmuseum. Eerst bekijken we De Nachtwacht, daarna Het Pistool en dan krijgen jullie allemaal een ijsje!’

© Arnold Jansen op de Haar


U kunt reageren op ons forum.
 
Eerdere columns: