By Arnold Jansen op de Haar
You have probably heard that Edinburgh recently experienced some very extreme winter weather. At one point they had to close the Edinburgh to Glasgow motorway and later on I found out that a sausages shortage had begun to loom large. Yet my publisher and I arrived in the Scottish capital by a straightforward train journey. The next day I was due to perform at The National Galleries.
At first they stood but as time dragged on, they hung exhausted and half frozen against railings, before being picked up by an occasional taxi. I almost hallucinated and fell under the impression that there was just one taxi in the whole of Edinburgh, and it was the one being driven by a man resembling a serial killer. It could well be that he drove hypothermic passengers directly to the mortuary.
‘It is a disgrace,’ said a man behind us. ‘I am just here to switch on the central heating.’ He didn’t elaborate why and where he had to do this. His right leg was in a cast and now it was not only broken but also frozen. A splendid remark at -11 degrees Centigrade: ‘I am just here to switch on the central heating.’ He would write to ‘the authorities’ because ‘this wasn’t a good advertisement for Scotland’.
After this everything was a piece of cake. Edinburgh looked peaceful and romantic, apart from the fact that the army was brought in to clear the pavements.
The next morning we decided to go out for breakfast. The Elephant House Tea & Coffee Shop looked inviting, once inside it turned out that you could view a snow covered Edinburgh Castle from your table. I was just about to say that it looked like a backdrop from a Harry Potter film, when I read on the menu that J.K. Rowling had actually working on Harry Potter in this very room. The toilets were so cold (yet with a view of The Castle) that my own sausage nearly fell off.
You cannot order an English breakfast anywhere in Edinburgh because in this city it is called ‘a traditional breakfast’. But it was smiles all around when I ordered a Scottish breakfast.
Unfortunately it was a Scottish breakfast without sausages. The supplies had been disrupted. Quite possible, a country wide sausage shortage was imminent. Most of the sausages are of course from England but when English sausages cross the border they suddenly become Scottish. Upon further enquiries, it is clear that the reverse isn’t the case. An expert assured me that Scottish sausages never become English when crossing the border.
Except as a sausage, it is almost impossible to become Scottish. You are a Scot. Actually you can’t lose it. A Scottish lady told me: ‘He is much more Scottish than I am.’ I have never heard a statement like this in The Netherlands: ‘He is much more Dutch than I am.’ Apparently it is more important how Scottish your ancestors are than where you were born.
After my performance later that day, I could let people know that instead of sausages, I had, for the first time, eaten haggis: minced sheep’s entrails, well seasoned with pepper and nutmeg. This information made several Scots very happy. I can recommend it to everyone.
I don’t think I am going to write to ‘the authorities’. Well, of course, some things could be improved: the taxis, the pub at the railway station which is frequented by drunkards early in the morning and the minimal security the paintings at The National Galleries but never before had a very lovely writer and translator travelled for a full day to meet me. She lives way out in the Scottish Highlands.
I ended up in Cafe Royal, together with her, a delightful couple working in films and my publisher. It was a wonderful evening. And, for heaven’s sake, when we left, taxis arrived thick and fast. I was heavily dressed, resembling a Scottish sausage. It was as if Edinburgh had been conquered. Or else I was.
You can leave your comment on our forum.
Zoals u wellicht hebt vernomen verkeerde Edinburgh onlangs in barre winterse omstandigheden. De snelweg tussen Glasgow en Edinburgh zat op een gegeven moment dicht en er dreigde zelfs een worstjestekort, leerde ik later. Toch bereikten mijn uitgeefster en ik op eenvoudige wijze per trein de Schotse hoofdstad, waar ik een dag later zou optreden in The National Galleries.
Dat van die worstjes had ik bijna niet kunnen constateren omdat ik bij aankomst op Waverley Station werd ingevroren. Het was laat in de middag en -11 graden Celsius. Buiten stonden zeker honderd mensen te wachten in een rij.
Eerst stonden de mensen nog, maar allengs hingen ze uitgeput en halfbevroren over de hekjes, waarna ze werden afgevoerd door een incidentele taxi. Ik begon bijna te hallucineren en kreeg de indruk dat heel Edinburgh over slechts één taxi beschikte, die bovendien werd bestuurd door een man met een kop als een seriemoordenaar. Mogelijk bracht hij zijn zwaar onderkoelde passagiers direct naar het mortuarium.
‘Het is een schande,’ zei een man achter ons. ‘En ik ben hier alleen om de verwarming aan te zetten.’ Waar en waarom hij dit moest doen vermeldde hij niet. Zijn rechterbeen zat in het gips en behalve dat dit been gebroken was, was het nu ook nog bevroren. Ik vond het een schitterende uitdrukking bij -11 graden: ‘Ik ben hier alleen om de verwarming aan te zetten.’ Hij ging ook nog ‘de autoriteiten’ een brief schrijven want ‘dit was geen reclame voor Schotland’.
Daarna viel eigenlijk alles mee. Edinburgh lag er romantisch en vredig bij, buiten het feit dat leger ingezet moest worden om de trottoirs schoon te vegen.
De volgende ochtend besloten we ons ontbijt buiten het hotel te gebruiken. The Elephant House Tea & Coffee Shop zag er uitnodigend uit. Binnen bleek je vanaf je tafeltje uitzicht te hebben op het besneeuwde Edinburgh Castle. Ik wilde net zeggen dat het leek op een decor uit Harry Potter toen ik op de menukaart las dat J.K. Rowling hier daadwerkelijk aan Harry Potter geschreven had. De toiletten waren zo koud (tevens met uitzicht op Het Kasteel) dat mijn eigen worstje er bijna afviel.
In heel Edinburgh kan men geen Engels ontbijt bestellen. Een Engels ontbijt blijkt in Edinburgh ‘een traditioneel ontbijt’ te heten. Maar men glimlachte zeer breed toen ik een Schots ontbijt bestelde.
Helaas ontbraken bij het Schotse ontbijt de worstjes. De aanvoer was gestokt. Mogelijk dreigde er een landelijk worstjestekort. Dat zijn natuurlijk vooral Engelse worstjes maar als Engelse worstjes de grens passeren worden ze pardoes Schots. Andersom is dat niet het geval, bleek bij navraag. Een kenner verzekerde mij dat Schotse worstjes als ze de grens oversteken nooit ofte nimmer Engels worden.
Behalve als worstje is het bijna onmogelijk om Schots te worden. Schots ben je. Eigenlijk kom je er nooit meer vanaf. Zo vertelde een Schotse mij: ‘Hij is veel Schotser dan ik.’ Ik heb zoiets in Nederland nog nooit gehoord: ‘Hij is veel Nederlandser dan ik.’ Het blijkt niet zozeer te gaan om waar je geboren bent maar hoe Schots je voorvaderen zijn.
Later die dag kon ik na mijn optreden zeggen dat ik die ochtend geen worstjes had gegeten maar, voor de eerste keer in mijn leven, haggis: gemalen ingewanden van het schaap, met een pittig kruidenmengsel van nootmuskaat en peper. Met deze mededeling heb ik enkele Schotten zeer gelukkig gemaakt. Ik kan het iedereen aanraden.
Ik denk niet dat ik zelf ‘de autoriteiten’ ga schrijven. Nou ja, die taxi’s kunnen beter, de pub in het treinstation wordt al vroeg bevolkt door dronkenlappen en de beveiliging van de schilderijen in The National Galleries is echt minimaal maar ik had nog niet eerder meegemaakt dat een hele lieve schrijfster/vertaalster een dag lang had gereisd om me te zien. Ze kwam diep uit de Schotse Hooglanden.
Met haar en een sympathiek echtpaar uit de filmwereld zijn mijn uitgeefster en ik geëindigd in The Cafe Royal. Het was een geweldige avond. En verdomd, toen we buitenkwamen doemden er opeens overal taxi’s op. Ik was dik ingepakt, als een Schots worstje. Het was alsof Edinburgh zich gewonnen had gegeven. Of ik.
© Arnold Jansen op de Haar
Eerdere columns:
